อีวานเกเลียน มหาสงครามวันพิพากษา (
ญี่ปุ่น: 新世紀エヴァンゲリオン
โรมาจิ:
Shin Seiki Evangelion ทับศัพท์:
ชินเซกิ เอะวานเกริอง)) หรือชื่อ
ภาษาอังกฤษว่า
Neon Genesis Evangelion หรืออาจเรียกย่อๆ ว่า อีวานเกเลียน, อีวา, NGE เป็นการ์ตูน
อนิเมะชุดสำหรับฉายทางสถานีโทรทัศน์ สร้างโดย
สตูดิโอไกแน็กซ์ (Gainax) เขียนบทและกำกับโดย
ฮิเดอากิ อันโนะ และร่วมผลิตโดย
ทีวีโตเกียว และ Nihon Ad Systems เริ่มฉายในเดือน
ตุลาคม พ.ศ. 2538 เป็นการ์ตูน
อนิเมะที่ประสบความสำเร็จอย่างสูง ทั้งในด้านความนิยม ด้านการค้า นอกจากนี้ ยังเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์และมีอิทธิพลอย่างมากต่อวงการ
อนิเมะ และสังคม
ญี่ปุ่นในสมัยนั้น และก่อให้เกิดแฟรนไชส์สินค้าและสื่ออีวานเกเลียนขึ้นมากมาย นอกจากนี้ ยังได้รับรางวัล
อนิเมะใหญ่หลายรางวัล จนได้รับการยอมรับในหลายๆ แห่งว่า เป็นหนึ่งในการ์ตูนที่ยิ่งใหญ่ที่สุดตลอดกาล (one of the greatest anime of all time) และถือได้ว่าเป็นเรื่องที่เยี่ยมยอดที่สุดและเป็นเรื่องต้นฉบับที่ทำให้การ์ตูนทั้งหมดหลังจากนั้นเป็นยุคใหม่มากกว่าขึ้นอย่างมากอีวานเกเลียน ได้หยิบสัญลักษณ์ทางศาสนาของหลัก
จูเดโอ-คริสเตียน จาก
พระธรรมปฐมกาล (Book of Genesis) ในคัมภีร์ของ
ศาสนายิว และ
ศาสนาคริสต์ และเรื่องเล่าทางศาสนาต่างๆ มาเป็นแนวดำเนินเรื่อง ในตอนท้ายๆ ได้เน้นไปที่การวิเคราะห์จิตของตัวละครเมื่อสมัยเด็ก (psychoanalysis) ว่าทำไมตัวละครหลักของเรื่องจึงมีนิสัยและการกระทำเช่นนั้น ซึ่งได้แสดงว่าตัวละครนั้นๆ มีปัญหาทางด้านอารมณ์มาแต่เด็ก จนเกิดอาการป่วยทางจิตในที่สุด การเดินเรื่องจะวนเวียนอยู่กับการตั้งคำถามและการตอบซ้ำไปซ้ำมา จนทำให้ตัวละครสับสนว่าสิ่งที่ตัวเองเชื่อมั่นนั้นจริงหรือ ผู้กำกับฮิเดอากิ เคยป่วยเป็น
โรคซึมเศร้า ก่อนที่จะเริ่มสร้างเรื่องนี้ เขาได้นำประสบการณ์ตรงของตัวเองในการที่จะเอาชนะ
โรคซึมเศร้า มาเป็นแนวความคิดของตัวละคร